Thứ Ba, 31 tháng 1, 2012

Về làng rau Trà Quế xem lễ cầu bông


Làng Trà Quế là một trong những vùng đất đựoc khai phá rất sớm sau khi Chúa Nguyễn vào Đàng Trong và mở mang Hội An thành một thương cảng nổi tiếng. Trải qua bao biến thiên của lịch sử, cư dân Trà Quế vẫn nối tiếp nhau sinh sống trên đất làng mình. Tương truyền , thuở sơ khai, cư dân Trà Quế là những ngư dân thực thụ, kiếm sống bằng nghề chài lưới trên sông Đế Võng. Nhưng dân làng mỗi ngày mỗi đông, do đánh bắt nhiều nên cá tôm cũng ngày càng ít đi, đời sống của vạn chài ngày một khó khăn, dân làng mới thử khai phá đất đai trồng thêm lúa, thêm rau. Những vạt rau thơm, rau cải trồng trên đất làng này được bón bằng rong vớt trên sông Đế Võng nên rất mau xanh tốt và có  hương vị thơm ngon khác hẳn rau trồng trên các vùng đất khác nên mới có tên là Nhự Quế ( nghĩa là rau thơm) .

Theo các bô lão, danh xưng của làng gắn liền với nghề nghiệp của cư dân địa phương. Từ một vài gia đình trong làng trồng rau, dần dần nhà nhà trong làng đều chọn nghề trồng rau để mưu sinh nên tên Nhự Quế đựoc gọi thành Nhà Quế ( nghĩa là nhà nhà trồng rau thơm ). Đến khi cây rau trở thành loại cây chủ lực , được trồng đại trà , làng mới cải sửa lại thành Trà Quế. Ước đoán danh xưng Trà Quế đã có cách đây hơn hai thế kỷ. Nghề trồng rau ở Trà Quế đã trở thành thuơng hiệu của làng và hễ đến Hội An, du khách không thể bỏ qua một điểm đến nổi tiếng – làng rau Trà Quế.

Lễ cầu bông ở làng rau Trà Quế đựoc tổ chức thường xuyên vào ngày mùng 7 tháng giêng âm lịch , là dịp để  nhân dân trong làng tỏ lòng thành kính với các bậc tiền nhân có công khai phá làng rau Trà Quế, cầu trời đất cho một năm mưa thuận gió hòa , cầu Thần nông phù hộ cho rau hoa tươi tốt , cầu mọi sự an lành cho cư dân làng rau
Các phẩm vật đựoc dân làng dâng cúng trong lễ cầu bông ở làng rau Trà Quế là  các sản vật từ chăn nuôi và trồng trọt trên đất làng.
Ngoài lễ chính do chính quyền và các cụ bô lão của làng rau tổ chức cho nhân dân trong làng đến cúng thì tất cả các nhà dân trong làng đều có một mâm lễ cúng cầu bông với các phẩm vật gồm có xôi màu , gà trống non và hoa trái trong vườn nhà .. .Điều đặc biệt là mâm xôi màu cúng trong lễ cầu bông ở làng Trà Quế được nhuộm màu rất đẹp bằng các loại hoa trồng trên đất làng, Dân làng lấy hoa ép nước, ngâm với nếp nấu xôi để có những mâm xôi cúng Thần nông cầu mong một năm rau hoa tươi tốt.
Mùng 7 tháng giêng âm lịch, nhà nhà ở làng rau Trà Quế đều bày biện một mâm cúng thần nông cầu cho một năm rau hoa tươi tốt. Phẩm vật cúng gồm có một chú gà trống non luộc chín ngậm một bông hoa và mâm xôi nhuộm màu từ các loại hoa trồng trong vườn.
Sau lễ cúng cầu bông là tục lệ hạ cây nêu
Dân làng thi trồng rau giỏi
Tiết mục thú vị nhất trong lễ cầu bông là thi tài chế biến món ăn từ các sản vật của làng rau do những nguời phụ nữ giỏi giang của làng rau Trà Quế đảm nhận. Ảnh trên là món tam hữu, gồm có thịt heo luộc, tôm luộc và rau thơm đựoc buộc vào nhau bằng một cọng hành lá, ăn với nước mắm ớt tỏi.Đây là món đặc biệt chỉ có ở làng rau Trà Quế.
Cao lầu Hội An
Bánh xèo
Những cô thôn nữ ở làng rau Trà Quế vừa giỏi trồng rau lại khéo nấu ăn.