Mì Quảng

            Cuối tuần rồi, mời cả nhà ăn mì Quảng nhé!

Đối với nhiều người Quảng Nam xa quê, món mì Quảng dường như có một hấp lực rất lớn. Nhiều người anh, người bạn tôi từ Sài Gòn trở về, vừa bước xuống sân bay, câu đầu tiên sau cái bắt tay vồn vã là” kiếm quán mô làm tô mì Quảng hè, thèm quá”. Mì Quảng là cách gọi tên món mì riêng có ở đất Quảng của những người con Quảng Nam xa quê, riết rồi thành tên gọi chung và hễ ở đâu có dân Quảng ở đó có mì Quảng. Và lạ một điều, món mì Quảng dân dã ấy không chỉ là nỗi nhớ của dân Quảng xa quê mà nó còn gắn bó với những ai ko có gốc gác hoặc dây mơ rễ má với dân Quảng Nam nhưng hễ đã một lần được nếm món mì Quảng chính hiệu thì đâm nghiện . Ở đâu thì tôi không biết, nhưng ở cơ quan tôi ( báo Tuổi Trẻ ở 60A Hoàng Văn Thụ ) có hơn 300 người thì dễ có đến ngần ấy người nghiện món mì Quảng.

Nhớ lần tôi được điều động về tòa soạn trong 6 tháng đầu năm 2006. Đúng vào dịp 8.3, cơ quan tổ chức thi nấu ăn. Tôi được cử thay mặt Ban Phóng sự - Ký sự và Ban Thanh niên đảm nhiệm vai trò đầu bếp. Kinh phí cấp cho mỗi thí sinh có 50 nghìn đồng nhưng phải nấu một bữa ăn cho 5 người. Không biết các phòng ban khác tính toán thế nào, và chọn món gì để nấu , nhưng tôi quyết định chọn món mì Quảng cá lóc để dự thi. Đi chợ bà Hoa( Tân Bình). mua một con cá lóc 700gr hết 25 nghìn đồng , còn 25 nghìn tôi mua mì, rau sống ,dầu ăn, nước mắm và gia vị. Lúc bắt tay vào nấu và khi bày biện ra mâm ,ai đi ngang qua cũng hít hà. Để thuyết phục Ban giám khảo , tôi chuẩn bị sẵn một bài discour khá hoành tráng. Dĩ nhiên là tôi nói rằng món mì Quảng của tôi là “ hương đồng gió nội”, ở quê tôi muốn ăn mì Quảng chỉ cần đem gạo ra ngâm, xay mịn, cho vào lò tráng mì và đem ra xắt là có sợi mì; cá , tôm bắt dưới ao, rau thơm, bắp chuối hái trong vườn nhà, dầu phụng do nhà ép... món ăn dân dã này hình thành gắn bó với người dân Quảng Nam từ khi Chúa Nguyễn vào Đàng Trong cho đến tận bây giờ.v v và v.v.. .

Trong số hơn 10 món ăn dự thi trong ngày hôm đó, món mì Quảng cá lóc của tôi được xếp vị thứ cao nhất và được BGK có đến 2/3 là dân Quảng Nam nhất trí trao giải. Anh Lưu Đình Triều- Chủ tịch Công đoàn ( gốc Quảng Nam) nói nhỏ vào tai tôi, em nhớ để phần anh một tô . Hỡi ôi, BGK vừa đi qua, quân tướng đã xúm vào chén sạch. Lúc anh Triều quay lại ,một sợi mì cũng ko còn. Nhìn vẻ mặt thiểu não của anh, tôi ko nhịn được cười. Vì vậy mà trước khi về lại Đà Nẵng, tôi quyết định làm một bữa mì Quảng đãi cả cơ quan.

 Sáng hôm đó tôi đi chợ bà Hoa, khuân một mình 20 kg mì , 15kg cá lóc, một bao tải rau sống và các loại gia vị khệ nệ vác về . Ai trông thấy cũng ngạc nhiên, ko hiểu tại sao tôi mua nhiều đến thế. Chị bán mì ở chợ bà Hoa ái ngại hỏi tôi, em ơi em mới mở quán mà mua nhiều quá làm sao bán hết . Tôi chỉ cười ko nói. Ai lại nói tôi nấu mì Quảng cho 300 người ăn bao giờ. Hì hụi từ trưa đến 3 giờ chiều với sự phụ giúp của các chị ở canteen, món mì của tôi hoàn thành. Gọi điện lên các phòng ban,ai nấy hối hả chạy xuống. Tôi bỏ mì chan nước nhưn liên tục, rã cả tay mà vẫn ko kịp. Có nhiều người năn nỉ xin thêm tô thứ 2 . Chỉ hơn 30 phút 20 kg mì của tôi hết sạch mà người ăn vẫn ùn ùn kéo xuống. Nồi nước nhưn còn một ít, tôi cho thêm nước sôi vào nấu và nêm thêm gia vị , huy động người chạy lên chợ bà Hoa mua thêm 5kg mì, vậy mà cũng ko đủ. Nhiều anh chị đến muộn, hết sạch cả mì lẫn nước nhưn, mặt mày buồn xo.

Từ đó mỗi lần ra Đà Nẵng,các đồng nghiệp, anh chị em ở cơ quan tôi cứ nằng nặc đòi về nhà ăn mì Quảng. Vậy là tôi nổi tiếng với thương hiệu mì bà Kim. Bọn nhóc nói vui, chị Kim đừng làm báo nữa, vô SG mở quán mì đi, bảo đảm giàu liền vì tụi em tới ăn suốt ngày, ko những ăn mà còn giới thiệu cho nhiều người khác cùng ăn.

Thật ra, mì Quảng là món dễ nấu nhất trong số các món ăn mà tôi được biết. Cách nấu như nhau, chỉ cần biết cách nêm nếm gia vị cho vừa miệng là được. Mì Quảng có thể nấu với nhiều loại thực phẩm: thịt heo, bò, gà,vịt, cá ,tôm,cua. . . và rau sống để ăn mì Quảng cũng không kén chọn: chỉ cần một ít rau húng, rau quế trắng, cải con và không thể thiếu bắp chuối xắt mỏng. Cách chế biến nước nhưn đơn giản. Cá, tôm hay thịt xắt vừa ăn, đem ướp mắm muối gia vị chừng 15 phút cho ngấm. Sau đó cho vào chảo dầu nóng đảo đều , rim một chút trên lửa cho thấm sau đó cho nước vào, tùy theo ăn ít hay nhiều nước mà gia giảm cho hợp lý. Thông thường mì Quảng ko ăn nhiều nước , chỉ chan nước nhưn vừa thấm sợi mì là vừa. Nhưng người Quảng xa quê do quen với kiểu ăn hủ tiếu, bún riêu và phở nên khi ăn mì Quảng thường xin thêm chén nước nhưn. Quan trọng để tô mì ngon là phải có chén dầu phụng ( dầu ăn ép từ đậu phộng ) khử với củ nén. Lá mì trước khi xắt phải được tráng sơ qua lớp dầu và khi ăn mì, những người thích ăn béo thường chan thêm một muổng dầu đã khử chín. Một tô mì Quảng đầy đủ phải kèm theo cái bánh tráng nướng , khi ăn bẻ bánh tráng vào trộn đều với rau, nước nhưn, rưới lên trên một ít hành lá, chút giấm, nhúm đậu phụng rang giòn . Cách ăn mì Quảng không nhỏ nhẻ như ăn các món khác. Lùa một đũa mì cắn kèm một miếng ớt xanh, nhai ngấu nghiến và khoan khoái nuốt, nghe như mọi giác quan trong người căng ra để cảm nhận vị ngon riêng ko thể lẫn vào đâu được của món ăn dân dã này.

P/S: Mẹ Bầu Bí ko định viết về món này vì sách vở từ trước đến nay đã viết rất nhiều. Nhà thơ Tường Linh ( quê gốc Quế Sơn ) đã viết một bài về Mì Quảng trên giai phẩm Xuân 1973, mẹ Bầu Bí đọc từ ngày còn bé tí mà nhớ mãi đến bây giờ. Sau ông còn có hàng trăm bài viết về mì Quảng và mỗi người một vẻ - “ mười phân vẹn chỉ” - bài nào cũng rất hay.

Song có một người – đó là em Thể Khanh ( trước đây làm ở báo TT) hiện đang du học ở Úc, cứ than là ở bên này em thèm và nhớ mì Quảng chị Kim nấu. Mẹ Bầu Bì cầm lòng ko đậu nên tối nay ngồi viết entry này tặng cho Thể Khanh và tặng cho những người bạn ở xa. Ai chưa ăn mì Quảng thì đọc qua để cảm nhận. Và nếu có dịp về Đà Nẵng, mẹ Bầu Bí hứa là sẽ nấu mì để đãi mọi người.